एजेन्सी । एक १९ वर्षीया महिला पाइलटले पाँच महिनाको चुनौतीपूर्ण यात्रा गर्दै एक्लै विमान उडाएर संसारभर यात्रा गरेकी छन् । आफैँले विमान चलाएर विश्व घुम्ने उनी सबैभन्दा कम उमेरकी महिला बनेकी छिन् ।

ती हुन्, जारा रदरफोर्ड । बेल्जियमको राजधानी ब्रसेल्समा जन्मेकी रदरफोर्डले खराब मौसमका कारण निर्धारित समयभन्दा दुई महिना ढिलो आफ्नो यात्रा पूरा गरिन् । उनको विमान आफ्नो लक्ष्य पूरा गरी बेल्जियमको कोर्टरिजक-वेभेलगेम अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा पुग्न सफल भयो।

सुपरलाइट विमानबाट गरेको यो यात्रामा उनी एक महिना अलास्काको नोम र ४१ दिन रसियाको अयानमा फसेकी थिइन् । आँधीका कारण उनी कोलम्बियामा पनि रोकिनु पर्यो ।

न्यानो स्वागत
बेल्जियम फर्किएपछि उनलाई विमानस्थलमा परिवार, पत्रकार र समर्थकले न्यानो स्वागत गरेका थिए । उनको विमानसँगै बेल्जियमको रेड डेभिल्स एरोबेटिक डिस्प्ले टोलीका चारवटा विमान पनि त्यहाँ अवतरण गरेका थिए ।

विमानबाट ओर्लिएपछि उनलाई बेलायत र बेल्जियमको झण्डामा बेरियो । ‘यो साँच्चै पागल अनुभव भएको छ। म विश्वास गर्न सक्दिनँ,’ उनले पत्रकारहरूलाई भनिन् । पत्रकार सम्मेलनमा उनले ५१ हजार किलोमिटर उडानको चुनौती पूरा गर्न पाउँदा निकै खुसी लागेको बताइन् ।

उनले भनिन्, ‘यात्रामा सबैभन्दा ठूलो कठिनाइ साइबेरियामा आयो। त्यहाँ धेरै जाडो थियो। यदि इन्जिन त्यहाँ रोकिएको भए बाँच्न धेरै गाह्रो हुनेथियो। म आफ्नो अनुभव मानिसहरूलाई बताउन चाहन्छु। साथै म चाहन्छु कि मानिसहरूलाई थाहा छ मलाई मेरो जीवनमा केहि रोमाञ्चक चीजहरू गर्न प्रोत्साहन दिनुहोस्।’

जाराले थपिन्, ‘तपाईसँग मौका छ भने त्यसो गर्नुहोस्।’

अल्ट्रालाइट विमानमा विश्व यात्रा गर्ने पहिलो महिला
गत वर्ष अगस्ट १८ बाट सुरु भएको आफ्नो यात्रामा उनले पाँच महादेशका ६० भन्दा बढी ठाउँमा विमान रोकिन् । ब्रिटिश-बेल्जियम पृष्ठभूमि जारा रदरफोर्डका आमाबाबु दुवै पाइलट हुन्। तर, उनी अन्य केटीहरूलाई एसटीईएम (विज्ञान, प्रविधि, इन्जिनियरिङ् र गणित) क्षेत्रमा लाग्न प्रोत्साहित गर्छिन् ।

जाराका अनुसार उनको यात्रालाई सफल बनाउन प्रायोजकहरुको राम्रो साथ मिलेको छ । थप रूपमा बेलायतको ह्याम्पशायरमा रहेको उनको स्कूल र शार्क अल्ट्रालाइट विमान निर्माण गर्ने स्लोभेनियाली कम्पनी शार्कले पनि महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्‍यायो। यो उपलब्धि हासिल गरेकोमा उनको विद्यालयले उनलाई पहिलो पटक बधाई दिएको थियो ।

जाराको नाममा धेरै उपलब्धि
जारा रदरफोर्ड अघि विश्वभर एक्लै उडान गर्ने सबैभन्दा कम उमेरकी महिला अमेरिकाकी शाइस्ता वाज थिइन्। उनले करिब पाँच वर्षअघि २०१७ मा यो काम गर्दा उनी ३० वर्षका थिइन् ।

तर, पुरुषको हकमा यो कीर्तिमान हाल १८ वर्षीय पाइलट ट्राभिस लुडलोको नाममा छ ।

जाराले आफ्नो वेबसाइटमा यसबारे लेखेकी छिन् कि उनीहरूले पुरुष र महिला पाइलटहरू बीचको अन्तरलाई पहिलेको ११ वर्षबाट घटाएर ११ महिना मात्र बनाउने लक्ष्य राखेका थिइन् ।

यो चुनौती पूरा गर्ने सबैभन्दा कम उमेरकी महिला हुनुका साथै जारा रदरफोर्ड अल्ट्रालाइट विमानमा विश्व परिक्रमा गर्ने पहिलो महिला पनि बनेकी छिन् । योसँगै उनी विमानबाट एक्लै विश्व घुम्ने पहिलो बेल्जियम नागरिक पनि बनेकी छिन् ।

तीनको सट्टा पाँच महिना लाग्यो
यात्रा अघि यो मिसन पूरा गर्न तीन महिना लाग्ने अपेक्षा गरिएको थियो। तर, धेरै ठाउँमा खराब मौसमका कारण उनको यात्रा ढिलो भएको थियो । साइबेरियामा उनको रुसको भिसा पनि सकिएको थियो ।

जब उनी अलास्काको नोम सहर पुगेकी थिइन्, ३९ उडानमध्ये तीनवटा मात्र समय तालिकामा सञ्चालन भइरहेका थिए। त्यसैले उनले त्यहीँ कुर्नुपरेको थियो । वास्तवमा उनको राहदानी ह्युस्टनमा रूसी वाणिज्य दूतावासमा एयरमेलमार्फत् पठाइएको थियो। तर, नयाँ भिसाको म्याद पनि बेरिङ स्ट्रेट पार गर्नुअघि नै सकिएको थियो।

इन्स्टाग्राममा पोस्ट गरिएको भिडियोमा उनले भनेकी थिइन्, ‘यहाँको तापक्रम माइनस १८ डिग्री छ र मेरा हातहरू साँच्चै चिसो छन्। म यहाँ करिब एक महिनादेखि बसेको छु।’

उनले भनिन्, ‘मैले विमान उड्नका लागि तयार राखेको छु। यहाँको मौसम राम्रो छैन। जहिले पनि म छोड्न चाहन्छु, कहिले रुसमा, कहिले नोममा, मौसम निकै खराब हुन्छ।’

यात्रामा धेरै बाधा अड्चनहरु
जारा साइबेरियामा हुँदा त्यहाँको तापक्रम सतहमा माइनस ३५ डिग्री र हावामा माएनस २० डिग्री थियो। र त्यसपछि एक मेकानिकले भयानक चिसोमा इन्जिन न्यानो राख्न विमानमा जाने हावा बन्द गरिदिए ।

धेरै प्रयासको बावजुद जारा रदरफोर्ड एक हप्ताको लागि मगदानमा र त्यसपछि तीन हप्तासम्म अयानमा बसिन् ।

सोही क्रममा इन्डोनेसियाको बन्दर उडारा रहाडी ओस्मान विमानस्थलमा मौसम खराब हुँदा विमानस्थलबाट बाहिर निस्कन आवश्यक कागजपत्र नहुँदा दुई रात त्यहीँ टर्मिनलमै सुत्नुपरेको थियो ।

क्रिसमस र नयाँ वर्षको अवसरमा यति धेरै कठिनाइ र घरबाट टाढा हुँदा पनि उनी इन्स्टाग्राममा पोष्ट गरिएको सन्देशमा मुस्कुराएको देखिएकी छिन् ।

यति मात्र होइन उनले अर्को चुनौतीको सामना गर्नुपरेको छ । क्यालिफोर्नियाको जंगलमा लागेको आगोबाट फैलिएको धुवाँको बीचमा उनले आफ्नो विमान उडाउनुपरेको थियो ।

उनको विमान न्यू मेक्सिकोमा पिटोट ट्यूबको ब्लकका कारण विमान खराब भएको थियो। यसैबीच क्रिसमसको समयमा टायर फुटेपछि उनी सिंगापुरमै बस्नुपरेको थियो । जब उनी मेक्सिकोको भेराक्रुजको होटलमा थिइन्, उनले भूकम्पको झट्का पनि अनुभव गरिन्।

उनी भन्छिन्, ‘अचानक पूरै भवन हल्लाउन थाल्यो। म यति छिटो सिँढीबाट तल झरेको थिइनँ।’

स्कूलले गरेको गर्व
उनको विद्यालयका प्रिन्सिपल जेन गान्डीले रदरफोर्डको यात्रालाई त्यहाँका विद्यार्थी र कर्मचारीहरूले निकै प्रशंसा गरेको बताइन्। विमान उडाउन गाह्रो मात्र नभएर खराब मौसम र जटिल नोकरशाहीको सामना गर्नुपरेको उनले बताइन् ।

उनी भन्छिन्, ‘जाराबाट प्रेरित भएर हाम्रा ५० विद्यार्थी उड्न सिक्न प्रेरित भएका थिए। उनीहरूले विश्वभरका धेरै युवतीहरूलाई प्रेरित गर्नेछन् भन्नेमा म विश्वस्त छु।’ -बीबीसी